اخلاق در حسابداری
فهرست
مقدمه
نیاز به اخلاق و آئین رفتار حرفه ای
اخلاق
اخلاق در حسابداری
مشکلا‌ت اخلاق حرفه‌ای حسابرسان انرون
اصول بنیادی
اصول بنیادی
2)بی طرفی
3) صلاحیت ومراقبت حرفه ای
4) رازداری
5) رفتار حرفه ای
تدابیر بازدارنده (ایمن‌ساز)
الف) استقلا‌ل باطنی
ب) استقلا‌ل ظاهری
نتیجه گیری
تمامی حرفه های شناخته شده مانند پزشکی ، حقوق ، مهندسی برای خود یک آئین رفتار تهیه کرده اند
هدف اساسی از تهیه چنین آئین های رفتاری ، ارائه رهنمود های عملی به اعضا برای داشتن طرز تفکر حرفه ای به گونه ای است که کیفیت ظوابط حرفه آنها را بهبود بخشد.آئین رفتارحرفه ای مهترین خط مشی های حرفه را مشخص نموده و ضامن بقای آن است . ونباید شامل ایده های ذهنی باشد، بلکه باید دارای هدفهای دست یافتنی و مقررات عملی و قابل اجرا برای کار باشد. وجود آئین رفتار حرفه ای ، صاحبکاران وجامعه را مطمئن می سازد که حرفه می خواهد استاندارد عمل خوبی داشته باشد وهر یک از اعضا را به رعایت آن ملزم می کند .1
حرفه حسابداری و حسابرسی با یکی از حساس‌ترین موضوعات مرتبط با اشخاص جامعه یعنی مال و دارایی افراد در ارتباط است.حسابداران مانند پزشکان هستند که اعتماد شخص مقابل نقش اصلی را در شغل و حرفه آنان دارد. بی‌اعتمادی صاحبکار آفت سیستم‌های حسابداری و حرفه است.
می‌دانیم که وجود حرفه‌ای بنام حسابداری و حسابرسی پیامد وجود فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری است و بدون آن شکل نخواهد گرفت. صاحبان کار محرکان چرخه اقتصادی محسوب می‌شوند؛ بنابراین کسب اعتماد آنان در استفاده از حرفه حسابرسی و حسابداری، وظیفه همه حسابداران و شاغلان در این حرفه است تا آینده حرفه حسابداری تضمین شود. بنابر این آینده حرفه منوط به داشتن ارزش‌های درستکاری، صداقت و تخصص است. در شرایطی که حرفه حسابداری هنوز نتوانسته است جایگاهی در جامعه ایران و به ویژه در نزد دولتمردان به دست آورد افزایش بی‌اعتمادی به حسابداران به هر دلیل و علت نقش مخربی در توسعه پایدار حرفه خواهد داشت.2
1-جمشید اسکندری، اصول حسابرسی1،ص27
2-احمد عیسایی خوش،((اعتماد ، ستون توسعه پایدار حرفه حسابداری)) ، دنیای اقتصاد
گفتیم که اعتماد نقش اساسی در توسعه حرفه حسابداری و حسابرسی دارد پس چه باید کرد که جامعه نسبت به حسابداران وحسابرسان اعتماد پیدا کنند.((جواب واضح است؛ اخلاق وآئین رفتار حرفه ای)).
نیاز به اخلاق و آئین رفتار حرفه ای:
پژوهشهای انجام شده نشان می‌دهند که وجود سه عامل بنیادی در کنارهم، موجب تشکیل، رشد و گسترش حرفه‌های مختلف در طول تاریخ تمدن بشری بوده و راز ماندگاری آنها شناخته می‌شود. این سه عامل عبارتند از:
فلسفه، مبانی نظری، اصول و استانداردهای حرفه‌ای،
با وجود سه عامل گفته شده در کنار هم ، حرفه به قدرت لازم برای استمرار فعالیت حرفه‌ای دست می‌یابد و ریشه‌ای عمیق در جامعه خواهد داشت و با تغییرات محیطی دستخوش تغییرات شدید نمی‌شود و حذف نخواهد شد.
برای تشریح و تبیین چیستی و چرایی یک حرفه و برای کسب شناخت و تشریح پدیده‌های موجود و پیشبینی پدیده‌های مشابه حرفه‌ای، وجود عامل اول، ضروری است. بنابراین، ایده‌ها و عقاید ظاهراً مستقل و جدا از هم، در یک مجموعه مرتبط و متصل به هم، همچون پیکره یک دانش در قالب تئوری ارائه می‌شود. با مشاهده‌های تجربی، آزمونهای لازم و استدلا‌ل منطقی، پدیده‌ها با تئوری مطرح شده تطبیق داده می‌شود تا قدرت آن سنجیده شود. جانسون (1976 Johnson) و بلستین (1971 Bledstein) بر این باورند که دستیابی به تئوری، یکی از ویژگیهای اصلی هر فعالیت حرفه‌ای است. هاینز مدعی است "با ادعای دستیابی به پیکره چنین دانشی، یک حرفه می‌تواند ماندگار شود و توسعه یابد."
بدون وجود عامل اول، روشها و رویه‌های مورد استفاده، به قواعدی تبدیل می‌شوند که بیشتر بنابر عادت و سنت از آنها پیروی می‌شود تا پذیرش منطقی. همچنین بدون این عامل بنیادی، مشکل می‌توان بر مسائل حل و فصل نشده کنونی و آینده حرفه‌ای، فائق شد و برای آنها راهکارهای مناسب ارائه کرد.
صرف نظر از وجود عامل اول ودوم که در حوزه بحث من نیست، عامل سوم یعنی آئین رفتار حرفه ای و پایبندی به آن ،عامل بنیادی بسیار با اهمیتی است که دوام وبقای حرفه سخت به آن وابسته است وجامعه بیشتر به این عامل توجه ویژه دارد.1
قبل از وارد شدن به اصول واخلاق حرفه ای حسابداران بهتر است که ابتدا اخلاق را تعریف کرده وبعد ببینیم که اصلا بحث اخلاق در حسابداری وحسابرسی چه زمانی مورد توجه بیشتر قرار گرفت.
اخلاق:
اخلاق علمی است که می گویدبرای اینکه با ارزش و مقدس ومتعالی زیست کرده باشیم چگونه باید زیست. پس علم اخلاق علمی است که از چگونه بودن وچگونه زیستن صحبت می کند .پس باید یک منبع ویک راهنما را پیدا کرد که به ما چگون زیست و چگونه بودن را یاد دهد،چه منبه وراهنمایی بهتر از دین خدا .چه دینی بهتر از دین اسلام پیامبر خدا حضرت محمد مصطفی فرمودند ((انما بعثت لاتمم مکارم اخلاق))من مبعوث شدم برای تکمیل مکارم اخلاق ،در آیه ای از قرآن مجید چنین آمده است
((لقد من الله علی مومنین اذ بعث فیهم رسولا من انفسهم یتلوا علیهم ءایاته ویزکیهم یعلمهم الکتاب والحکمة وان کانوا من قبل لفی ضلال مبین)) (آل عمران -164