توضیحات :
این فایل دارای فرمت word می باشد.
موضوع: پروژه پرورش ماهی
پرورش ماهی
رشد ماهیها :
رشد ماهیان و عواملی که روند رشد تحت تأثیر آنهاستبرای پرورش دهنده ماهی ، در درجه اول اهمیت قرار دارند ، زیرا حداکثر رشد ماهی درحداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلی اوست.
ماهی جانوری خونسرد است وجهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژی نیست ، بدین لحاظ ، یک ماهی نسبتبه یک جانور خونگرم ، از لحاظ تبدیل مواد غذایی به پروتئین بدن ، از کارآیی واستعداد بیشتری برخوردار است.
تغذیه ماهیان انرژی مورد نیاز ماهی از غذا تأمینمیشود ، بهر حال این انرژی در اصل از خورشید تولید می شود . انرژی خورشید به وسیلهگیاهانی که برای ساختن کربوئیدرات ها، انرژی مصرف می نمایند، به غذا تبدیل می گردد. جانوران این گیاهان را خورده و انرژی ذخیره شده را جهت انجام فعالیت های خود مورداستفاده قرار می دهند ، بنابراین گیاهان بعنوان تولیدکنندگان اولیه مواد غذاییشناخته شده اند ، که این مواد به صور دیگر تبدیل می گردد و سپس در اختیار ماهیانقرار می گیرد. در زیر بطور فشرده نیازهای غذایی ماهیان مورد اشاره قرار میگیرد.
ترکیبات معدنی ماهـیان از مـواد مـعدنی بیشماری استفاده می نمایند کهعناصر ذیل ضرورت بیشتری برای آنان دارد که عبارتند از : کلسیم ، فسفر ، سدیم ،مولیبدن ، کلر، منیزیم، آهن، سلینیوم، ید، منگنز، مس، کبالت و روی که عوامل یاد شدهاز طریق محصولات جنبی کشتارگاهها همچون پودر ماهی در اختیار ماهیان قرار میگیرد.
ترکیبات آلی که خود شامل مواد زیر هستند: پروتئین ها پروتئین هاترکیبات آلی پیچیده ای هستند که از واحدهای اسید آمینه ساخته شده اند و از طریقاسیدهای دیواره روده به داخل خون جذب و یا جهت تولید انرژی می سوزند. منابع گیاهی وغالباً حیوانی در تأمین پروتئین مصرفی ، در جیره غذایی مصرفی ، تغذیه مصنوعی پرورشدهندگان گنجانده می شود. چربیهااین مواد از واحدهای اصلی به نام اسیدهای چربتشکیل می شوند . اطلاعات در مورد جزئیات نیاز ماهی به چربی در دست نیست، لذا درغذاهای ویژه مصنوعی اهمیتشان در درجه دوم قرار دارد. ئیدرات های کربن این موادشامل گروه وسیعی از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترین ئیدراتهای کربن، قندها و پیچیده ترین آنها پلی ساکاریدها است . این مواد غالباً در تغذیهمصنوعی ماهیانی به کار می رود که از طریق آنزیم آمیلاز، قادر به بهره وری ازمحصولات گیاهی هستند. ویتامینها : برای سلامت ماهی ضروری و شامل دو دسته اند:
1)محلول در آب که شامل موارد زیر هستند:
الف) تیامین که در غلات و حبوبات وسبزیجات و خمیرترش(Yeast) و بافت حیوانی یافت می شود و کمبود آن باعث کمی رشد وتشنج ها است.
ب) پیریدوکسین، که در خمیر ترش، غلات وحبوبات موجود است و کمبود آنکم خونی ماهی را به دنبال دارد.
ج) اسید اسکوربیک که در سبزیجات و بافت حیوانیموجود و کمبود آن باعث خونریزی بافتها می شود.
2)محلـول در چربی که خود شامـل ویتامین هایA-D- KوE میباشد:
الف) ویتامینA در روغن ماهی موجود و از طریق گنجاندن پودر ماهی در جیره غذایی تأمین می شود. ب)ویتامینD از طریـق تأثیر نور ماوراء بنفـش در پوست ماهی ساخته می شود و کمبود آناختلال در فرآیند استخوان سازی را باعث می شود.
ج) ویتامینE وK در بافت گیاهی وسبزیجات موجود و کمبود آنان باعث کم خونی و اختلال در انعقاد خون می گردد.
عوامل زیر نیز در رشد ماهیان آب شیرین ازاهمیت برخوردارند:
چه در آب شیرین و چه شورماهی بدلیل خونسرد بودن ، میزان فعالیت بدنش با افزایش حرارت بسرعت زیاد می شود،لذا هرچه درجه حرارت بیشتر، انرژی بیشتری مورد نیاز ماهی است . بطور معمول در نقاطگرمسیر نسبت به نقاط سردسیر رشد ماهیان آب شیرین بیشتر است.
جریان آب:
ماهیان آب شیرین در صورتیکه در آبی با جریانیسریع نگهداری شوند، نسبت به موقعیکه در یک استخر بسر می برند، مجبور هستند که برایشنا کردن و موضعگیری در مقابل جریان آب ، انرژی بیشتری مصرف نمایند.
اندازهبدن:
میزان سوخت و ساز یک ماهی کوچک بالاتر از میزان مزبور در یک ماهی بزرگاست . بنابراین در عرصه تکثیر و پرورش آبزیان، عملاً معلوم شده که ماهی کوچک ،برحسب واحد وزن بدن به غذای بیشتر نیاز دارد.
سایر عوامل:
افزایش مستمر و ممتد فعالیت بدنی یا سوخت و ساز ، نیاز بهانـــرژی یک ماهی را ترقی میدهد. اینگونه افزایش عمدتاً نتیجه عواملی هستند که بهعوامل فشار مشهورند که شامل ازدحام ، سطوح پائین اکسیژن ، آلودگی ، میزانهای آمونیاک ، همگی عوامل فشار موجود در عرصه تکثیر و پرورش محسوبمیگردند که میزان نیاز به انرژی را افزایش داده و قادرند بطور نامطلوبی بر میزانرشد تأثیر بگذارند.
استحصال تخم و بچه ماهی:
در صنعت تکثیر و پرورش آبزیان ، واژه تخم یا بچهماهی به مراحل جوانی حیوان مورد استفاده جهت ماهیدار نمودن استخرهای پرورش ماهیاطلاق میگردد. تهیه و تأمین بچه ماهی در زمینه پرورش ماهیان تحت تأثیر وجوداختلافی مهم بین رفتار تخم ریزی گونه های مختلف ماهیان قرار دارد. به عبارت دیگربرخی از انواع ماهیان آب شیرین از روی میل در استخرهای پرورش ماهی تخمریزی میکنندو تأمین تخم به راحتی صورت میگیرد و برخی در کارگاه تخم ریزی میکنند.
بهترین نوع ماهی شناخته شده که به سهولت در استخر تخمریزی مینمایند ،ماهی تیلاپیا است. نوع دیگری از سیستم تکثیر ماهیانی که در آب شیرین استخرها به حدبلوغ و تخمریزی و بهرهبرداری میرسد ماهی قزلآلا است. البته وجه تمایز آن باماهیان دیگر آب شیرین ، در استفاده از استخرهای بتونی بوده که ویژه اینگونه ماهیاناست. در صورت عدم استفاده از این گونه استخرها لازم است در شرایط حوضچه تخمریزیماهیان قزلآلای مولد از استخر برداشته و با استفاده از دست ، از طریق وارد آوردنفشار بر روی بدن ماهی تخم کشی صورت و سپس تخمهای بارور شده را به خارج از حوضچه(استخرهای غیربتونی ) هدایت کرد.
آب:
منـشاء آب شـیرین جـهت پرورش ماهیان، بارندگی است که با توجهبه موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی محل تغییر میکند. چشمهها و چاهها در اثر نفوذآب باران در زمین بوجود آمدهاند که جهت پرورش و تکثیر ماهیان مورد بهرهبرداریقرار میگیرند. گاهی نیز از هرز آبهای جمع شده در زمینهای شیبدار با منشاء باراندر تکثیر و پرورش استفاده میگردد. مردابها، دریاچهها و رودخانهها منابع ذخیرههرز آبها هستند.
برای یک استخر پرورش ماهی ، نیازمند یک مقدار آب اولیه جهتآبگیری متناسب با حجم مورد نیاز استخر هستیم. مقدار آب مورد نیاز برای پرورش ماهیدر آبهای شیرین از مجموع عوامل زیر تعیین میگردد:
الف) حجم استخر در شروع دورهپرورش ماهی
ب ) تلفات نفوذی در طول دوره پرورش ماهی
ج ) تلفات تبخیری در طولدوره پرورش ماهی
در صورتیکه کل آب شیرین مورد استفاده جهت پرکردن استخر در مواقعی از سال برای تأمین آب استخر کافی نباشد، ساختن یک مخزن ذخیرهآب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبی ، آب را جهت زمان خشکسالیو کم آبی ذخیره و استفاده نمایند. اگر استخر به شکل مربع مستطیل باشد با در هم ضربکردن دو ضلع و ارتفاع کل آب مورد نیاز برآورد میشود. ارتـفاع × عــرض × طــول کــهتـعــیین ارتــفاع از طــریــق تـخـمین میانگین عمق آب صورت میگیرد که بصورتارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است.
کارگاههای پرورش ماهی:
میزان مرگ و میر جمعیتماهیان موجود در استخر است. ورود آب به استخر از طریق یک ورودی تحت کنترل انجاممیگیرد که هدف از آن تأمین جریان مرتب و قابل تنظیم آب ممانعت از فرار ماهیان وجلوگیری از ورود گونههای نامطلوب به داخل استخر میباشد. ایـن آب از طـریق یـکخروجی قابل کنترل به نام مانک(Monk) از استخر خارج میگردد و به تولید کننده امکانمیدهد که هرگونه لایه آب موجود در کف استخر را که احتمالاً کیفیت آن پایین آمده وبایستی با آب تازه تعویض گردد را تخلیه سازد.
دستورالعملهای عمومی در رویه پرورش ماهیان آبهای شیرین:
در این خصوص پرورش دهندگان ماهی میتوانند از محیطهای آبی و تسهیلاتی استفاده کنندکه برای پرورش کپور و دیگر گونههای ماهی آبهای شیرین مناسبترند ، تا برای ماهیانقزلآلا، و فنون این کار در حال حاضر کاملا مرسوم و رایج است. ایجاد استخرهای ماهیدر اصل رویهای از آبزدایی و کنترل منظم مناطق باتلاقی با استفاده از سدهای سادهکه به تدریج استخرهایی مناسب تولید ماهی در کنار آن ایجادشد، ریشه گرفته است. ازلحاظ فنی کلیه گونههای ماهی آب شیرین را میتوان پرورش داد و این بسته به انتخاببازار است. در ذیل برخی از مسایلی که در رویههای پرورش و تکثیر ماهیان آب شیرینباید بدانها توجه داشت مد نظر قرار میگیرد: